4+ nguyên nhân nổ lò hơi và cách phòng tránh

Lò hơi là thiết bị quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp từ sản xuất thực phẩm đến cung cấp năng lượng. Tuy nhiên, nguy cơ nổ lò hơi luôn hiện hữu và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt. Các nguyên nhân nổ lò hơi có thể đa dạng, từ sự cố kỹ thuật, vận hành sai cách đến bảo trì không đúng quy trình. Hiểu rõ các nguyên nhân này không chỉ giúp bạn có thể tăng độ an toàn lao động mà còn đảm bảo hiệu suất hoạt động của hệ thống lò hơi. Trong bài viết này, Green Boiler sẽ tìm hiểu chi tiết về các nguyên nhân nổ lò hơi để đưa ra những biện pháp phòng tránh hiệu quả.

Một số nguyên nhân gây ra hiện tượng nổ lo hơi

Tại sao lại phải vận hành lò hơi một cách an toàn tuyệt đối?

Đầu tư và lắp đặt hệ thống lò hơi là một hạng mục quan trọng, đòi hỏi chi phí lớn của doanh nghiệp. Lò hơi đóng vai trò then chốt, cung cấp nguồn năng lượng nhiệt cần thiết để duy trì hoạt động sản xuất và được ví như trái tim của nhà máy. Vì vậy, bạn cần đảm bảo lò hơi hoạt động hiệu quả và an toàn để tránh làm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của doanh nghiệp. Việc này đòi hỏi sự chú ý đến nhiều yếu tố, từ kỹ thuật cho đến con người.

An toàn cháy nổ luôn được đặt lên hàng đầu, không chỉ đối với cá nhân mà còn đối với doanh nghiệp. Việc vận hành an toàn lò hơi yêu cầu sự quan tâm kỹ lưỡng đến nhiều yếu tố, bởi vì bất kỳ sự cố nào cũng có thể dẫn đến thảm họa khôn lường.

Lý do nên phải vận hành lò hơi một cách an toàn

Các nguyên nhân chính gây ra vụ nổ lò hơi

Tình trạng cạn nước

Nước trong lò hơi đóng vai trò như một lớp cách nhiệt bảo vệ các vách kim loại khỏi nhiệt độ cao. Khi nước giảm quá thấp, kim loại sẽ tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ cao, gây ra tan chảy và biến dạng. Điều này có thể dẫn đến nứt hoặc lỏng ống thép, gây rò rỉ nước.

Tình trạng cạn nước còn nguy hiểm hơn khi làm cho thân lò hơi quá nhiệt, có nguy cơ cháy nổ. Vì vậy, việc duy trì mức nước đủ trong lò hơi là rất quan trọng để đảm bảo an toàn vận hành.

Vụ nổ lò hơi do tình trạng cạn nước

Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng cạn nước trong lò hơi:

• Hỏng bơm nước cấp hoặc thiết bị kiểm soát mực nước, khiến lò hơi không nhận đủ nước.
• Mực nước trong bể nước cấp thấp, không đủ để nạp vào lò hơi.
• Thiếu sự giám sát và kiểm tra thường xuyên.

Biện pháp phòng tránh:

• Sử dụng các thiết bị dùng để giám sát như cảm biến mức nước và hệ thống cắt nước tự động để theo dõi mức nước trong lò hơi.
• Thực hiện bảo dưỡng định kỳ và đầy đủ bao gồm kiểm tra và làm sạch bơm, van và cảm biến mức nước.

Bằng cách áp dụng các biện pháp này, ta có thể đảm bảo an toàn và hiệu suất cho lò hơi, tránh nguy cơ hư hỏng và cháy nổ.

Áp suất lớn

Áp suất đóng vai trò then chốt trong lò hơi, tạo ra năng lượng để hơi nước có thể chuyển động, thực hiện các quá trình sản xuất và cung cấp năng lượng cho các thiết bị trong hệ thống. Ngoài ra, áp suất còn giúp duy trì sự ổn định của hệ thống. Kiểm soát áp suất là yếu tố quan trọng để lò hơi hoạt động hiệu quả, tránh tình trạng quá nhiệt, quá áp và nguy cơ nổ.

Vụ nổ lò hơi do áp suất lớn

Nguyên nhân và biện pháp phòng tránh quá áp

Tình trạng quá áp xảy ra khi áp suất trong lò hơi vượt quá giới hạn thiết kế, làm tăng nguy cơ nổ. Các nguyên nhân chính gồm:

• Hỏng van an toàn : Van an toàn có nhiệm vụ xả hơi khi áp suất vượt ngưỡng cài đặt. Nếu van an toàn không hoạt động, áp suất trong lò có thể vượt quá khả năng chịu đựng của ống, vách kim loại hay mối hàn, dẫn đến phình to, nứt hoặc thậm chí nổ.
• Tăng áp nhanh chóng : Nếu cường độ cháy tăng mạnh và không thể kiểm soát được, lượng hơi nước tạo ra trong lò tăng nhanh và dẫn đến áp suất tăng không kiểm soát.
• Cấp quá nhiều nhiên liệu : Khi nhiên liệu được cấp quá nhiều, lượng hơi sinh ra vượt quá mức cần thiết, gây nguy cơ nổ lò hơi.

Biện pháp phòng tránh

• Sử dụng van giảm áp : Van giảm áp giúp giảm áp suất đầu ra khi vượt quá giới hạn an toàn.
• Kiểm tra định kỳ : Thực hiện kiểm tra định kỳ các chi tiết của lò hơi như van an toàn, van giảm áp và các bộ kiểm soát áp suất để có thể đảm bảo chúng hoạt động đúng cách.
• Lắp đặt hệ thống cảnh báo : Cảm biến áp suất và hệ thống cảnh báo giúp theo dõi và cảnh báo sớm về bất kỳ sự tăng áp suất đột ngột nào.

Bằng cách thực hiện các biện pháp trên, chúng ta có thể đảm bảo lò hơi hoạt động an toàn và hiệu quả, đồng thời giảm thiểu nguy cơ gặp phải tình trạng quá áp.

Nhiệt độ cao

Nhiệt đóng vai trò quyết định trong quá trình hoạt động của lò hơi, kích thích chuyển đổi nước thành hơi nước hoặc nước nóng khi nhiên liệu được đốt cháy.

Quá nhiệt xảy ra khi nhiệt độ bên trong lò hơi vượt quá mức an toàn. Các nguyên nhân chính gây quá nhiệt bao gồm:

• Bộ quá nhiệt bị đốt nóng quá mức : Thường gặp ở nhà máy nhiệt điện hoặc nhà máy đồng phát, do lệch dòng khói cục bộ, dẫn đến một số ống bị đốt nóng quá mức và nổ.
• Ống bị đóng cáu : Lớp cáu cản trở truyền nhiệt, làm tăng nhiệt độ vách ống.
• Dàn ống bị đốt nóng quá mức : Do không kiểm soát tốt chế độ cháy trong buồng đốt.
• Sốc nhiệt : Sau sự cố cạn nước lò hơi, ống sinh hơi quá nhiệt hoặc bị khô. Khi cấp nước vào, ống bị làm lạnh đột ngột, chịu ứng suất nhiệt lớn, gây hư hỏng nặng hoặc nổ.

Để tránh tình trạng quá nhiệt, cần thực hiện các biện pháp sau:

• Đảm bảo chất lượng nước cấp và nước lò : Giảm ăn mòn và đóng cáu trong ống.
• Phòng ngừa sự cố tuần hoàn nước : Không để lò hơi vận hành lâu ở tải thấp.
• Ngăn ngừa hư hỏng mặt ngoài ống : Điều chỉnh tốt quá trình cháy trong buồng đốt.

Việc quản lý và điều chỉnh nhiệt độ trong lò hơi là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động của hệ thống.

Tính toán sai

Sai sót trong quá trình vận hành lò hơi có thể gây cháy nổ, do các lỗi như:

• Sai lầm trong thiết kế : Tính toán kích thước, công suất hoặc khả năng chịu áp lực không chính xác có thể dẫn đến tình trạng quá nhiệt và không kiểm soát được áp suất.
• Lựa chọn nhiên liệu không phù hợp : Sử dụng nhiên liệu không đúng có thể tạo ra lượng nhiệt vượt quá khả năng chịu nhiệt của lò, dẫn đến quá nhiệt và nguy cơ nổ.
• Sai số liệu trong quá trình tính toán : Dữ liệu đầu vào không chính xác như áp suất, nhiệt độ hoặc dung tích sẽ dẫn đến các tính toán về năng suất và áp suất sai lệch, gây nguy cơ nổ.

Để ngăn chặn nguy hiểm do tính toán sai, cần:

• Đào tạo và kiểm tra định kỳ về an toàn cho các nhân viên.
• Hợp tác với công ty ESCO (bán năng lượng hoặc dịch vụ vận hành) để giảm thiểu rủi ro nổ lò hơi.

Với những lò hơi quá cũ, nên thay lò mới để đảm bảo an toàn trong hoạt động.

Vụ nổ lò hơi do tính toán sai

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc sử dụng lò hơi, bạn cần hiểu rõ các nguyên nhân nổ lò hơi. Những nguyên nhân phổ biến gây ra nổ lò hơi bao gồm thiết kế không đạt tiêu chuẩn, lỗi trong quá trình lắp đặt, bảo dưỡng không đúng cách và vận hành sai quy trình. Bên cạnh đó, việc sử dụng nhiên liệu không phù hợp hoặc có chất lượng kém cũng có thể dẫn đến những rủi ro nghiêm trọng. Do đó, bạn cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định an toàn, bảo trì định kỳ và đào tạo nhân viên vận hành đúng cách là những biện pháp quan trọng để ngăn ngừa tai nạn và đảm bảo hoạt động ổn định cho tất cả các loại lò hơi.