Bảo đảm an toàn khi vận hành thiết bị chịu áp lực: Lưu ý quan trọng

Lò hơi là một thiết bị chịu áp lực quan trọng trong các ngành công nghiệp, đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp nhiệt và hơi nước cho nhiều quy trình sản xuất. Với sự đa dạng về loại nhiên liệu và cấu trúc, lò hơi mang đến những giải pháp tối ưu cho việc tận dụng năng lượng từ đó nâng cao hiệu suất sản xuất. Tuy nhiên, việc đảm bảo an toàn trong sử dụng thiết bị chịu áp lực như lò hơi là vô cùng cần thiết. Để vận hành lò hơi hiệu quả và an toàn, việc hiểu rõ nguyên lý hoạt động, đặc điểm kỹ thuật và quy trình bảo dưỡng là điều kiện tiên quyết, giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo hoạt động liên tục của hệ thống sản xuất.

Các mối nguy hiểm có thể xảy ra từ thiết bị chịu áp lực

Lò hơi là một thiết bị quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp, nhưng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nếu không được vận hành và bảo dưỡng đúng cách. Các vụ nổ, rò rỉ hóa chất độc hại và nguy cơ điện giật là những mối đe dọa thường gặp, có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản. Dưới đây là một số nguy cơ thường gặp phải khi lò hơi chịu áp lực:

• Nguy cơ nổ áp lực: Lò hơi có thể bị nổ khi áp suất vượt quá mức an toàn do bị nung nóng quá mức, đổ ngã, va đập mạnh hoặc khi bề mặt bình bị ăn mòn và rỗ quá mức cho phép.
• Hóa chất và môi chất độc: Nguy cơ phát sinh từ việc nổ cháy môi chất hoặc rò rỉ các chất độc hại chứa trong lò, có thể gây hại cho sức khỏe và môi trường.
• Điện giật: Nguy cơ rò điện từ vỏ mô tơ hoặc do hỏng cách điện dây dẫn, gây nguy hiểm cho người vận hành và hệ thống.

Nhiều mối nguy hiểm xảy ra khiến cho thiết bị chịu áp lực

Các nguyên nhân gây ra sự cố thiết bị chịu áp lực

Các sự cố liên quan đến lò hơi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau trong quá trình sử dụng, từ chế tạo đến vận hành, cụ thể như sau:

Nguyên nhân do sửa chữa và chế tạo

• Nguyên vật liệu kém chất lượng: Sử dụng vật liệu không đạt tiêu chuẩn chịu áp lực có thể gây nguy hiểm.
• Lỗi thiết kế và tính toán: Thiết kế không chính xác hoặc tính toán sai dẫn đến nguy cơ hoạt động không ổn định.
• Vi phạm tiêu chuẩn kỹ thuật: Không tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn an toàn trong chế tạo.
• Thiếu kiểm tra chất lượng: Không thực hiện kiểm tra và thử nghiệm đầy đủ trước khi đưa vào sử dụng.
• Sai sót trong lắp ráp: Lắp ráp hoặc hàn gắn không đúng cách có thể dẫn đến sự cố.
• Bảo dưỡng kém: Không thực hiện bảo trì và kiểm tra định kỳ có thể làm giảm tuổi thọ thiết bị.
• Sử dụng thiết bị cũ: Sử dụng thiết bị đã qua sử dụng hoặc bị hỏng có thể gây nguy hiểm.

Sự cố lò hơi do bảo hành và sửa chữa lò

Nguyên nhân do lắp đặt và trang bị

• Lắp đặt không đúng cách: Không tuân thủ hướng dẫn lắp đặt có thể dẫn đến việc gắn thiết bị không chắc chắn hoặc sử dụng vật liệu không phù hợp.
• Giảm hiệu suất: Thiết bị lắp đặt không đúng có thể gây ra độ rung, giảm bền và hiệu suất hoạt động của lò hơi.

Nguyên nhân do vận hành và quản lý

• Thiết kế không phù hợp: Thiết kế lò hơi không đủ khả năng chịu áp lực và điều kiện vận hành có thể dẫn đến hỏng hóc.
• Quy trình vận hành sai: Người quản lý không tuân thủ quy trình vận hành hoặc lạm dụng thiết bị có thể gây ra sự cố nghiêm trọng.

Nguy cơ lò hơi xảy ra do vận hành và quản lý

Các nguy cơ này cần được nhận diện và quản lý chặt chẽ để đảm bảo sự an toàn và hiệu quả của lò hơi trong quá trình hoạt động.

Một số biện pháp giảm thiểu rủi ro

An toàn thiết bị chịu áp lực ngay từ khi mua thiết bị

• Thiết kế phù hợp: Thiết bị cần có thiết kế đáp ứng tốt điều kiện sử dụng và tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn hiện hành.
• Chất liệu thích hợp: Lò hơi phải được chế tạo từ những vật liệu phù hợp với môi chất và điều kiện làm việc cụ thể.
• Quy trình công nghệ tối ưu: Lựa chọn quy trình công nghệ sao cho quá trình vận hành ít gây ảnh hưởng nhất đến thiết bị.
• Chú trọng chi tiết sửa chữa: Cẩn thận và tỉ mỉ trong từng chi tiết khi tiến hành sửa chữa hoặc cải tạo thiết bị.
• An toàn vị trí lắp đặt: Đảm bảo vị trí lắp đặt thiết bị an toàn, phù hợp với tiêu chuẩn xây dựng, vệ sinh công nghiệp và các quy chuẩn kỹ thuật an toàn hiện hành.
• Bố trí thiết bị trong nhà riêng: Lò hơi cần được đặt trong nhà riêng biệt để đảm bảo vận hành thuận tiện và an toàn.

Người quản lý, vận hành và bảo dưỡng nắm rõ điều kiện vận hành của thiết bị

Để vận hành lò hơi an toàn và hiệu quả, cần phải nắm rõ các thông số vận hành và giới hạn an toàn của thiết bị.

Đồng thời, bạn cần đảm bảo rằng công nhân vận hành, bảo trì và những người liên quan đều được hướng dẫn và huấn luyện kỹ lưỡng. Họ cần được kiểm tra chi tiết về quy trình vận hành cũng như các biện pháp xử lý sự cố để đảm bảo mọi hoạt động diễn ra an toàn và đúng quy chuẩn.

Lắp đặt đầy đủ các thiết bị bảo vệ đảm bảo trạng thái sẵn sàng làm việc

Các thiết bị bảo vệ như van an toàn, rơle áp suất và các hệ thống khác được lắp đặt nhằm ngắt lò hơi khi áp suất, nhiệt độ hoặc môi chất bên trong vượt quá giới hạn cho phép.

• Các thiết bị báo động (nếu có) cần được lắp đặt ở vị trí sao cho âm thanh và ánh sáng báo hiệu dễ nhận biết nhất.
• Đảm bảo các thiết bị bảo vệ luôn được duy trì trong tình trạng hoạt động tốt nhất.
• Các thiết bị xả tự động như van an toàn và màng phòng nổ cần có ống xả dẫn ra khu vực an toàn.

Thực hiện đầy đủ quá trình bảo dưỡng thiết bị

Để đảm bảo hoạt động an toàn và hiệu quả cho lò hơi và hệ thống thiết bị chịu áp lực, mỗi đơn vị sở hữu cần tuân thủ các bước sau:

• Lập kế hoạch bảo dưỡng chi tiết : Xây dựng kế hoạch bảo dưỡng toàn diện cho lò hơi và các thiết bị liên quan, chú ý đến các đặc điểm riêng biệt của từng bộ phận và chi tiết trong hệ thống.
• Kiểm tra trước khi bảo dưỡng : Thực hiện kiểm tra kỹ lưỡng để phát hiện kịp thời những điểm bất thường trước khi tiến hành bảo dưỡng.
• Xả áp suất và vệ sinh : Trước khi bắt đầu bảo dưỡng, bạn cần đảm bảo xả hết áp suất bên trong lò hơi và làm sạch toàn bộ thiết bị.
• Thực hiện các biện pháp an toàn : Trong quá trình sửa chữa và bảo dưỡng, phải tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp và quy trình an toàn để đảm bảo an toàn cho người lao động và thiết bị.

Thực hiện đầy đủ các quá trình đào tạo

Tất cả nhân viên vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa và thực hiện các công việc liên quan đến thiết bị chịu áp lực đều phải trải qua huấn luyện và đào tạo đầy đủ. Điều này đặc biệt quan trọng khi có sự thay đổi trong công việc, thiết bị hoặc quy trình vận hành, sau thời gian nghỉ việc hoặc làm công việc khác. Huấn luyện định kỳ hằng năm một yêu cầu bắt buộc.

Nội dung huấn luyện bao gồm:

• Hệ thống các chính sách pháp luật về an toàn lao động.
• Kiến thức cơ bản về an toàn và vệ sinh lao động.
• Kiến thức chuyên ngành về sử dụng các thiết bị áp lực.
• Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của thiết bị.
• Nhận diện các yếu tố nguy hiểm và có hại liên quan đến thiết bị áp lực.
• Quy định về chế tạo, lắp ráp, vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa, tháo dỡ, kiểm tra và giám sát hoạt động của thiết bị.
• Nguyên tắc đảm bảo an toàn vệ sinh lao động.
• Kiểm tra và đánh giá kết quả sau khóa học.

Sau khi hoàn thành khóa học, học viên sẽ được cấp chứng chỉ an toàn theo đúng quy định pháp luật.

Thiết bị phải được đăng ký và kiểm định an toàn đầy đủ

Theo quy định pháp luật hiện hành, tất cả các thiết bị chịu áp lực đều phải được kiểm định an toàn đầy đủ và nghiêm ngặt. Thời hạn kiểm định của các thiết bị này được quy định cụ thể trong các tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn và có thể thay đổi tùy theo từng loại thiết bị. Thông thường, kiểm định bên trong thiết bị được thực hiện mỗi 3 năm một lần, trong khi kiểm định bên ngoài thường diễn ra mỗi 6 năm.

An toàn khi cất trữ, bảo quản thiết bị áp lực là các chai chứa khí, bình khí nén

An toàn trong việc cất trữ và bảo quản các thiết bị áp lực như chai chứa khí và bình khí nén là yếu tố quan trọng hàng đầu. Việc tuân thủ các quy định an toàn giúp ngăn ngừa nguy cơ nổ, rò rỉ khí và đảm bảo sự ổn định trong quá trình sử dụng. Bạn cần lưu ý các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm và vị trí cất trữ để đảm bảo các thiết bị luôn ở trong tình trạng tốt nhất, giảm thiểu rủi ro và kéo dài tuổi thọ sử dụng của chúng.

Lò hơi đóng vai trò quan trọng trong các ngành công nghiệp, cung cấp nhiệt và hơi nước cần thiết cho quá trình sản xuất. Với các loại lò hơi như lò hơi ghi xích, lò hơi ghi tĩnh, lò hơi đốt dầu, gas và lò dầu tải nhiệt, mỗi loại đều có những ưu điểm riêng, phù hợp với nhu cầu cụ thể của từng ngành. Việc lựa chọn lò hơi phù hợp không chỉ đảm bảo hiệu suất hoạt động mà còn giúp tiết kiệm năng lượng và tối ưu hóa quy trình sản xuất. Đặc biệt, an toàn trong sử dụng thiết bị chịu áp lực là yếu tố cần được đặt lên hàng đầu, nhằm bảo vệ con người và thiết bị trong suốt quá trình vận hành. Chính vì vậy, việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn, kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng đúng cách là điều cần thiết để duy trì hiệu quả và an toàn trong hoạt động công nghiệp.